- Χαρτούμ
- (Ελ Χαρτούμ). Πόλη (1.802.299 κάτ.), πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας (20.971 τ. χλμ.) και του Σουδάν. Βρίσκεται σε ύψος 390 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, στη συμβολή του Λευκού Νείλου και του Κυανού Νείλου· η κύρια πόλη καταλαμβάνει θέση σφήνας ανάμεσα στους δυο ποταμούς, αλλά προχωράει με τις συνοικίες της στα Β, στη δεξιά όχθη του Κυανού Νείλου, όπου σχηματίζει μια νέα πόλη που λέγεται Βόρειο Χαρτούμ (341.146 κάτ.), με την οποία συνδέεται διαμέσου σιδερένιας γέφυρας. Μια άλλη γέφυρα μήκους 600 μ. συνδέει αντίθετα το X. με το Oμντουρμάν (Ουμ Ντουρμάν, 258.532 κάτ.), την πολυανθρωπότερη πόλη της χώρας, που εκτείνεται στην αριστερή όχθη του Νείλου και που εξελέγη το 1885 από τον μάχντι Μωχάμετ πρωτεύουσα του βασιλείου του.
Η προέλευση του X. δεν είναι πολύ παλιά. Η πόλη αναπτύχθηκε γύρω από ένα στρατόπεδο που ίδρυσαν οι Αιγύπτιοι το 1820, αλλά 10 μόλις χρόνια αργότερα, εξαιτίας της ευνοϊκής θέσης της, είχε γίνει πρωτεύουσα της σουδανικής περιοχής. To X., που αναπτύχθηκε αρχικά ως αγορά δούλων και ελεφαντόδοντος, έγινε πολύ γρήγορα σημαντικό κέντρο εμπορικών διακινήσεων με τα λιμάνια της Ερυθράς Θάλασσας και με εκείνα που ιδρύθηκαν κατά μήκος του Νείλου. Το 1885 έπεσε στα χέρια των Δερβισών και καταστράφηκε από πυρκαγιά, αλλά 13 χρόνια αργότερα ανακαταλήφθηκε από τους Αγγλοαιγυπτίους υπό την ηγεσία του στρατηγού Κίτσενερ, στον οποίο οφείλεται το σχέδιο της σημερινής πόλης, που ανοικοδομήθηκε με ευθύγραμμες δεντροφυτεμένες οδούς και χαμηλά σπίτια, τα οποία περιβάλλονται σε μεγάλο μέρος από κήπους. Κόμβος οδικών, σιδηροδρομικών, ποτάμιων και αεροπορικών συγκοινωνιών, το X. συγκεντρώνει όλη σχεδόν την εμπορική κίνηση της χώρας και κυρίως βαμβάκι, σόργο, αραβικό κόμμι, σουσάμι, προϊόντα που συγκεντρώνονται σιδηροδρομικά κατά το μεγαλύτερο μέρος στο Πορτ Σουδάν, στην Ερυθρά Θάλασσα, για την εξαγωγή τους. Το X. είναι επίσης έδρα μερικών βιομηχανιών, κυρίως υφαντουργίας και ειδών διατροφής (ελαιουργεία).
Άποψη του Χαρτούμ, πρωτεύουσας του Σουδάν, στη συμβολή του Λευκού και του Κυανού Νείλου.
Dictionary of Greek. 2013.